بیماری تریکوموناس
این بیماری نوعی گلو درد محسوب می گردد.که بصورت دانه یا لکه هایی زرد در درون دهان کبوتر بوجود می آیند. این بیماری در کبوتران جوان شایعتر است. این بیماری از طریق دانه آلوده و یا تماس پرنده آلوده با پرندگان دیگر نیز پدید می آید. سریعترین راه سرایت آن از طریق آب می باشد. و همچنین از طریق غذا دادن والدین به جوجه ها نیز انتقال می یابد.
درمان بیماری:
استفاده از آنتی بیوتیک انرو فلوکسازین در برخی موارد مثمر ثمر واقع شده است.1سی سی از این آنتی بیوتیک را را در یک لیتر آب حل کرده و به کبوتران می خورانید. دوره درمان 5 روز می باشد.
برای درمان قطعی از مترونیدازول با دز مناسب استفاده نمایید. مراقب باشید که دز مناسبی از مترونیدازول را مصرف کنید زیرا ممکن است باعث مرگ کبوتر شود.
کرمهای نواریک:
کرمهای نواری انگلهای روده هستند و در آلودگی شدید پرنده باعث نارسایی جذب مواد غذایی در کبوتر می گردند و علت آن تغذیه انگل از محتویات روده و ترشح موادی است که بر کار گوارش پرنده تاثیر می گذارد.
سه گونه از کرمهای نواری کبوتر ها را به این بیماری که عبارتند از:
1-همینولیپس Hymenolepis
2-دوینیا Davainea
3-اپورینا Aporina
از مشخصات این کرمها بند بند بودن بدن آنها است . این انگلها سر کوچکی دارند که به کمک چنگکها و بادکشهای دهانی خود محکم به دیواره روده ها می چسبند. هر بندی از بدن آنها دستگاه تناسلی نر و ماده مجزا داشته و آخرین بند پس از بالغ شدن جدا می گردد و بند بعدی رشد نموده و به تدریج بزرگ می شود. در داخل هر بند آن صد ها تخم باور وجود دارد که جنین دارند. بندهای بالغ شده پس از جدا شدن همراه با مدفوع پرنده دفع می گردند. کرمهای نواری برای تکمیل دوره زندگی خود به یک میزبان واسط مانند حشرات ، حلزونها و کرمهای خاکی و ... نیاز دارند تا این تخمها را ببلعد.در داخل بدن میزبان ، واسط جنین از داخل تخم خارج شده رشد می کند و پس از غلاف دار شدن به شکل عفونی تغییر شکل می دهد. هنگامی که کبوتر میزبان واسط را بخورد و این میزبان به شکل عفونی انگل آلوده باشد ، انگل به داخل بدن کبوتر منتقل شده و پس از شش هفته به کرم بالغ تبدل می شود.
علائم بیماری :در آلودگی خفیف نشانه های درمانگاهی مشاهده نمی گردد فقط ممکن است کمی از دوره ی زندگی کبوتر کاسته شود. اما در آلودگی شدید تعداد زیادی انگل در روده کبوتر جمه شده و عملیات گوارشی پرنده را مختل می سازند در نتیجه برخی از مشکلات ناشی از کمبود مواد غذایی بروز می کند که ممکن است زمینه ساز بیماریهای واگیردار دیگری در دستگاه گوارش گردد که آن هم به علت تضعیف سیستم ایمنی بدن حیوان می باشد.
بیماری را می توان با آزمایش میکروسکپی مدفوع کبوتر و مشاهده بندهای بالغ کرمهای نواری تشخیص داد.
درمان بیماری: - تجویز کپسولهای ضد انگل به میزان 1 کپسول برای هر 500 گرم وزن کبوتر در روز و به مدت سه روز پیاپی و یا استفاده از پودر لوامیزول با دز مناسب.
- از بین بردن میزان واسط بوسیله سموم حشره کش کاربایل 3% تا 5% یا مالاتیون 4% (توجه شود که داخل لانه کبوتر ها هرگز با این مواد سم پاشی نگردد)
پیشگیری از بیماری:
می توان با استفاده از حشره کش ها یا آهک زنده به صورت دوره ای اقدام به از بین بردن میزبانهای واسط نمود.
عفونت هرپس ویروسی Herpes Virus Infection
عفونت ویروسی حادی است که میتواند انسان و پرندگان و بسیاری از جانداران دیگر را مبتلا می نماید. بیماری در کبوتر ابتدا به صورت اشکال خفیف در دستگاه تنفس و تغییراتی در اندام های داخلی ظاهر می شود .در شکل شدیدتر بیماری دستگاه عصبی نیز درگیر می شود . این شکل بیماری با میزان بالای مرگ و میر ، فلجی و پیچش گردن نمایان می گردد .عامل بیماری ، ویروس هرپس کبوتری است که نسبت به ضد عفونی کننده های معمولی و گرما حساس است . به طوری که با گرمای 56 درجه سانتی گراد به مدت نیم ساعت میتوان آن را نابود کرد.
علائم بیماری:
علائم تنفسی : در این بیماری نشانه های عمومی نظیر ژولیدگی پرها ، کم اشتهایی ، عدم توانایی در پرواز و اسهال سبز رنگ دیده می شود . هم چنین بیماری با التهاب و تورم چشم و نشانه های تنفسی که با ترشحات بینی شروع شده و به تنگی نفس منجر می شود همراه است.
علائم عصبی : در این شکل بیماری نشانه های عصبی مانند : ناتوانی در حرکت ، فلجی بالها و پاها ، لرزش و گاهی پیچش در گردن دیده می شود . به علت فلجی در پرنده مبتلا به این بیماری ، نسبت مرگ و میر بویژه در جوجه ها به 90 در صد می رسد. نشانه های بیماری در برخی از کبوترها ظاهر نمی شود و این پرندگان در طول زندگی خود صرفا حامل ویروس بیماری بوده و منشا انتقال آن به پرندگان دیگر هستند.
علائم کالبد شکافی:مناطق نکروز در کبد و طحال و پانکراس دیده می شوند. التهاب فبرینی در مخاط بخش بالایی دستگاه تنفسی و همچنین التهاب کیسه های هوایی از نشانه های کالبد شکافی بیماری است.
تشخیص و شناخت بیماری:بیماری را می توان از روی نشانه های بیماری و کالبد شکافی و بررسی درون سلولی(با میکروسکوپ)تشخیص داد. این بیماری را باید از عفونت پارامیکزو ویروسی و نیوکاسل متفاوت دانست.
پیشگیری از بیماری:بهترین راه برای پیشگیری از بروز این بیماری ، واکسینه کردن پرندگان می باشد. برای این بیماری دو نوع واکسن موجود است .یکی واکسن کشته که حامل ویروس کشته شده میباشد و دیگری واکسن تخفیف که حامل ویروس ضعیف شده است .
معرفی بیماری سالمونلوز پاراتیفوئیدیاین: بیماری بسیار خطرناک و درد آور است و توسط برخی از گونه های باکتری سالمونلا پدید می آید. این بیماری بصورت لکه هایی در بدن کبوتر بروز می کند . همچنین به صورت عفونت متورم در نقاط مختلف بدن کبوتر پدید می آید . این تورم در مفاصل پاها و یا بالها مشاهده می شود. در این بیماری پوست پاهای کبوتر برجسته شده و کنده می شود. رنگ زیر شکم کبوتر زرد رنگ شده و همچنین کبد آنها متورم می شود . و از علائم دیگر آن کوری کبوتر است. در این حالت رنگ چشم کبوتر زرد یا سفید شده و چشمان کبوتر کم کم بسته می گردد. چنانچه این بیماری درمان نشود در نهایت به مرگ کبوتر منجر می گردد. این بیماری بیشتر در کبوترهای جوان دیده می شود.
انتقال این بیماری بیشتر از تماس کبوتر آلوده با کبوتر سالم بوجود می آید و یا از طریق مادر به جوجه انتقال یافته و حتی می تواند از منافذ تخم هم به داخل آن نفوذ می کند و جنین را به بیماری آلوده کند.
درمان پیشنهادی :
1 سی سی سولفادیمین سدیم را در 2 لیتر آب حل کرده و بمدت 3 تا 5 روز به کبوتران بیمار بخورانید.اگر درمان فوق مفید واقع نگردید می توانید 0.1 سی سی جنتامایسین 5 درصد را برای مدت 3 روز به کبوتر تزریق کنید(روزی 0.1 سی سی)
شناسایی شپش در کبوتر
شپش انگلی خارجی است که از پرها وپوست تغذیه می کند.در کبوتر یازده نوع شپش پر وجود دارد که همه آنها از پرهای کبوتر وگاهی از خون آن تغذیه می کنند.بسیاری از کبوترها به این انگل آلوده اند. آلودگی خفیف اهمیت چندانی ندارد.اما آلودگی شدید بر فعالیت کبوتز تاثیر دارد. عامل بیماری زا نوعی شپش پر است که تمامی مراحل رشد ونمو خود را روی بدن کبوتر می گذراند وتخمهای خود را به ساقه پرها می چسباند و شش تا هفت روز بعد لاروها از تخم بیرون می آیند و پس از 3 تا 4 هفته بالغ می شوند.یک شپش ماده ممکن است تا یکصد و بیست هزار تخم بگذارد.معروفترین شپش پر کبوتر شپش کولمبی کولا کولمبه( Columbicola Columbae)است که بدنی کشیده بطول 1.8تا2.7میلی متر وعرض 3میلی متر دارد.
نشانه های آلودگی:شپش از روی کراتین (پروتئین موجود در پرها) و چربی پرها تغذیه می کند. چربی موجود در پرها باعث چرب شدن پرها شده وپرها را در مقابل خیس شدن حمایت کرده وآنها را نرم نگه می دارد.از این رو آلودگی با شپش باعث ژولیدگی پرها وخوردگی آنها می شود.شپش همچنین پرهای کوچک را نیز می خوردکه این کار باعث رشد غیر طبیعی پرها می گردد.
درمان: سم پاشی مستقیم پرها و آشیانه با محلول مالاتیون 4? یا کاربایل 5?به میزان مناسب.